WACYIGELIN: KA HORTAGGA IYO MAAREYNTA CUDURKA Gowracatada
Wasaaradda Caafimaadka iyo Adeegga Bulshada ee Dowladda Federaalka Soomaaliya ayaa si rasmi ah u shaacisay in kordhay kiisaska la soo sheegay ee Gowracatada, oo ah cudur halis ah oo si fudud u faafa, kaas oo hadda saameeyay degmooyin badan oo ka tirsan magaalada Muqdisho iyo deegaannada ku dhow.
Gowracatada waa cudur khatar ah oo uu keeno bakteeriyada Corynebacterium diphtheriae. Cudurku inta badan wuxuu ku dhacaa carruurta, balse dadka waaweynna wuu ku dhici karaa.
CALAAMADAHA IYO ASTAAMAHA Gowracatada:
1. Qandho fudud oo si tartiib ah ku bilaabata
2. Cunno xanuun daran, gaar ahaan marka la liqayo
3. Xanuun cunaha ah, codka oo qallala (hoarseness), iyo qufac joogto ah
4. Barar qoorta ah (qanjirrada qoorta oo weynaada) – badanaa carruurta ku badan
5. Xuub caddaan ama cawl ah oo daboolaya cunaha ama hunguriga – taas oo keeni karta neefsashada oo ku adkaata
6. Daal, lalabo iyo neefsashada oo yaraata
7. Xaaladaha daran, cudurku wuxuu ku faafi karaa wadnaha (myocarditis) iyo neerfaha (neuropathy) haddii aan si degdeg ah loo daaweyn.
QAABKA UU KU FAAFO:
Gowracatada wuxuu ku faafaa:
Qufac iyo hindhiso (dareeraha hawada ka yimaada)
Taabashada dhaawacyada qof qaba cudurka ama alaab uu isticmaalay qofkaas (sida saxaarad, gogol, dhar)
Carruurta iskuullada dhigata ama dadka ku nool meelaha ciriiriga ah ayaa si gaar ah ugu nugul cudurkan.
MAXAA LA SAMEEYAA HADDII LA TUHMO CUDURKA DEEFTERIYA?
Haddii aad aragto calaamadaha kor ku xusan, gaar ahaan carruur ama qof weyn oo leh:
Cunno xanuun
Qandho, neefsashada oo ku adkaata, ama qoorta oo bararta
Xuub cawl/ cad oo qaro weyn daboolaya cunaha
Si degdeg ah u gey caruurtada adigoo aadaya Isbitaalka DE-MARTINO oo ah xarunta kaliya ee ay Wasaaradda Caafimaadku u magacowday ogaanshaha iyo daaweynta kiisaska cudurkan khatarta ah.
SIDEE LOO KA HORTAGAA DEEFTERIYA?
1. Tallaalka DPT (Deefteriya, Qufac, Tetanus) – waa habka ugu muhiimsan ee looga hortago cudurkan; carruurta waxaa la bilaabaa 6 toddobaad jir.
2. Nadaafadda shaqsiga (gacmaha si joogto ah u dhaq, adeegsiga tishu, nadaafad guud).
3. Ka fogaanshaha meelaha ciriiriga ah inta lagu jiro faafitaanka cudurka.
4. Go’doominta dadka laga shakiyo si looga hortago fiditaanka cudurka.
5. Talaalka oo la siiyo dadka waaweyn ama dhalinyarada si uu jirkisa u sameeysto difaac
Comments
Post a Comment